Covirus - Anthroponyme relevé sur deux inscriptions provenant de la cité des Trévires. On y reconnaît aisément un composé en *co-viros, avec la préposition *co- / con-, qui signifie "avec / ensemble / également", associé à *-vira, "vraie / juste". X. Delamarre (2003 ; 2007 ; 2019) propose de traduire ce nom par "loyale / sincère / fidèle". Les variantes Coviria et Covirus sont également attestées.
Dans la province de Gaule belgique
Chez les Trévires
Sur une inscription découverte en 1856, non-loin du sanctuaire de l'Herrenbrünnchen, à Trèves (Rhénanie-Palatinat, Allemagne), un dénommé Marcus Treverius Covirus se trouve mentionné aux côté de nombreux autres Trévires (CIL 13, 3707). L. Lazzaro (1993) considère que le gentile nomen de cet homme, Treverius, plaiderait pour y voir un ancien esclave, ou l'enfant d'un esclave de la ville. Aussi, tous les hommes mentionnés sur cette inscription appartenaient à un collège religieux, ayant contribué à des travaux dans le sanctuaire.
Trèves (CIL 13, 3707) [P]VBLICIVS FLORVS MAMILIVS DONATVS CAMVLINIVS OLEDO CLAVD(IVS) SECVNDVS [S]ECVND(IVS) DVBITATVS [H]ELVIVS ATTIVS CLAVD(IVS) MANSVETVS [SE]X(TVS) DONICAT(IVS) ATTICVS [HI]LARIVS MATVRVS VAREDONIVS SENNA [SE]X(TVS) IVLIVS MARTIALIS [.] FLAVIVS VARAITIO VERECVND(IVS) BATAV(V)S [.] OMVLLIVS ADIVTOR [...]VVIVS GELOS // C(AIVS) VLITTIVS SECVNDVS C(AIVS) NONNIVS GERMANVS C(AIVS) MELIVS PRIMIGENIVS L(VCIVS) HILARIVS LVCCVS C(AIVS) ALBANIVS VICTOR C(AIVS) MECCIVS NOMMVS C(AIVS) IOINCATIVS ATTO L(VCIVS) SINCORIVS SABINVS L(VCIVS) SECVNDIVS CRISPVS L(VCIVS) SVCCIVS GENIALIS C(AIVS) DOCILIVS INGENV(V)S L(VCIVS) CASSIVS AIO C(AIVS) BELLICIVS COSSVS C(AIVS) AVCTINIVS ROMANVS L(VCIVS) ATINIVS SECVNDIN(VS) // ...] CINGETIVS [... T]ERTIVS [...] CELSINVS [...]S ATTILLVS [...]VS MOGSIVS [...]ESCITATVS [...] CAESARIS (SERVVS) [...]VS AVGVSTALIS [...]S PRIMVS [...]VS LALLVS [... I]ANVARIVS [...] IVLIVS [...] ATRECTVS [... SEN]ECIO(?) [...]GETVS // L(VCIVS) LISCIVS GENTILIS M(ARCVS) MVRRANIVS CARVS T(ITVS) SEIVS PRIMVS TI(BERIVS) ASICIVS VICTOR G(AIVS) NATALIVS SATVRNINVS M(ARCVS) MAINIVS MARINVS M(ARCVS) ATTEDONIVS MATVRVS M(ARCVS) TREVERIVS COVIRVS
|
"Publicius Florus, Mamilius Donatus, Camulinius Oledo, Claudius Secundus, Secundius Dubitatus, Helvius Attius, Claudius Mansuetus, Sextus Donicatius Atticus, Hilarius Maturus, Varedonius Senna, Sextus Iulius Martialis, [...] Flavius Varaitio, Verecundius Batavus, [...] Omullius Adiutor, [...]uvius Gelos," "Caius Ulittius Secundus, Caius Nonnius Germanus, Caius Melius Primigenius, Lucius Hilarius Luccus, Caius Albanius Victor, Caius Meccius Nommus, Caius Ioincatius Atto, Lucius Sincorius Sabinus, Lucius Secundius Crispus, Lucius Succius Genialis, Caius Docilius Ingenuus, Lucius Cassius Aio, Caius Bellicius Cossius, Caius Auctinius Romanus, Lucius Atinius Secundinus," "[...], [...] Cingetius, [...] Tertius, [...] Celsinus, [...] Attillus, [...]us Mogsius, [...]escitatus, [...] esclave de César, [...] augustal, [...] Primus, [...]us Lallus, […] Ianuarius, [...] Iulius, [...] Atrectus, […] Senecius(?), [...]getus" "Lucius Liscius Gentilis, Marcus Murranius Carus, Titus Seius Primus, Tiberius Asicius Victor, Gaius Natalius Saturninus, Marcus Mainius Marinus, Marcus Attedonius Maturus, Marcus Treverius Covirus."
Une inscription découverte à Veldenz (Rhénanie-Palatinat, Allemagne) mentionne également ce nom. D'après cette épitaphe, Publius Firmius Covirus a fait ériger un monument funéraire pour son épouse défunte, Sittia Anna, et pour lui-même (CIL 13, 4200).
Veldenz (CIL 13, 4200) DIS MANIB(VS) P(VBLIVS) FI[R]M[I]V[S] COVI[R]VS VIV<V=O>S SI[BI E]T SITTIAE AN[NAE?] VXORI DE[FVNCT]AE
|
"Aux Dieux Mânes. Publius Firmius Covirus, pour lui-même et pour Sittia Anna, son épouse défunte."
|